Đưa đặc sản Lào Cai về Thủ đô, tăng thu nhập cho nông dân

Hàng nghìn tấn mận, lê và các loại rau trái vụ đến thời kỳ thu hoạch nhưng khó tiêu thụ. Sở NN-PTNT Lào Cai chủ động tìm đầu ra cho các sản phẩm này.

Mận tam hoa và một loạt nông sản vào vụ thu hoạch

Ông Nguyễn Quốc Toản - Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN-PTNT) đánh giá, đây là hoạt động quan trọng đi vào thực chất kết nối các chủ thể liên quan gồm người sản xuất, người tiêu thụ; xác định điểm rơi thu hoạch với thị trường… để có đầu ra bền vững cho nông sản. 

"Chúng ta đồng hành và chia sẻ với các địa phương và tạo dựng cơ chế kết nối có tính chất thường xuyên, liên tục và rất trách nhiệm của các chủ thể. Mặt khác, chúng ta thích ứng với mọi hoàn cảnh kể cả trong bối cảnh dịch Covid-19 tác động sâu sắc đến sản xuất, tiêu thụ thì chúng ta vẫn vận hành bình thường trong trạng thái tình hình mới", ông Toản nói. 

Lào Cai có tổng diện tích cây ăn quả ôn đới 3.571ha, trong đó diện tích cho thu hoạch là 771ha với sản lượng ước đạt 5.000 tấn. 

Hiện nay, mận tam hoa Bắc Hà vào vụ thu hoạch, sản lượng ước đạt 3.560 tấn. Hiện đã tiêu thụ được 962 tấn với giá bán dao động từ 5.000 - 45.000 đồng/kg tùy loại. Còn 2.598 tấn chưa tiêu thụ, trong đó dự kiến tiêu thụ tại địa phương là 898 tấn, ngoài tỉnh là 1.700 tấn. 

So cùng kỳ năm 2020, ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên giá mận giảm từ 20 - 30%.

Đối với lê địa phương sản lượng ước đạt 722,5 tấn; mận Tả Van sản lượng ước đạt 424,1 tấn. Thời gian cho thu hoạch tập trung từ tháng 7-8.

“Do tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, khó lường, nhiều địa phương hiện nay đã tạm dừng các hoạt động du lịch, dịch vụ; sức mua thị trường yếu hơn mọi năm nên khả năng tiêu thụ sản phẩm dự báo gặp nhiều khó khăn”, ông Đỗ Văn Duy - Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Lào Cai cho biết.

Ngoài ra, sản lượng su su Sa Pa ước đạt 8.500 tấn, bắt đầu cho thu hoạch từ cuối tháng 5, cao điểm thu hoạch tới 60-70 tấn/ngày.

Cá hồi, cá tầm tại các huyện Sa Pa, Bát Xát, Văn Bàn sản lượng ước 690 tấn/năm. Khoảng trên 30 tấn sản lượng cá đang đến thời kỳ thu hoạch và sản lượng còn lại dự kiến khoảng trên 400 tấn, tập trung thu hoạch từ cuối tháng 6 - 12/2021. 

Cây dược liệu ước đạt 22.000 tấn tươi, tương đương 2.775 tấn khô và 24,6 tấn tinh dầu xả. Hiện nay còn tồn kho 22 tấn rễ đương quy tại huyện Bắc Hà không xuất bán được, làm giảm chất lượng sản phẩm…

Giải quyết gốc rễ để hợp tác lâu dài

Sau khi 2 đầu cầu trao đổi thông tin, các siêu thị, doanh nghiệp, chuỗi bán lẻ tại Hà Nội như: Big C, Harpo, FoodHub Việt Nam... rất quan tâm đến các sản phẩm nông sản an toàn, đặc hữu của Lào Cai. Tuy nhiên, các nhà phân phối, bán lẻ cũng lo ngại vấn đề nguồn gốc xuất xứ, quy trình thu hái, sơ chế, đảm bảo chất lượng tươi ngon, an toàn dịch Covid-19 đặc biệt là ổn định giá thu mua, giá bán, logistics (kho bãi tập kết, vận chuyển...).

Trước vấn đề trên, ông Đỗ Văn Duy - Giám đốc Sở NN-PTNT Lào Cai cho biết, Lào Cai có điều kiện sản xuất các ngành hàng đặc hữu, các nơi khác không thể có được. Với các nhóm hàng trực tiếp kết nối đều được cấp mã truy xuất nguồn gốc, thậm chí đã được cấp chứng nhận bảo hộ, sở hữu trí tuệ. Còn vấn đề logistic, tại Lào Cai đã có điểm tập kết, phân phối nhất là sản phẩm rau trái vụ. Còn mận hiện tại được bán theo cách truyền thống do đó Lào Cai mong muốn sự liên kết lâu dài, với giá cả hợp lý...

Ngoài ra, tại Lào Cai việc vận chuyển nông sản được tạo điều kiện, ưu tiên tối đa trong khi tỉnh chưa có người mắc Covid-19.

Một số đơn vị sản xuất nông sản cũng cung cấp thêm thông tin cho các doanh nghiệp phân phối, bán lẻ hiểu rõ hơn về nông sản Lào Cai. 

Bà Đỗ Thị Liên - Giám đốc HTX Hoa đào Sa Pa cho biết, sản phẩm chủ lực của HTX là su su. Quá trình sản xuất tuân thủ quy trình VietGAP và đạt sản phẩm OCOP 3 sao, sản phẩm có tem truy xuất nguồn gốc. HTX sẽ vận chuyển tận nơi cho các đơn vị theo đơn đặt hàng với khối lượng từ 1 tấn trở lên. Còn về giá sẽ ổn định trong vòng 15 ngày, không thay đổi theo hợp đồng đã ký.

Bà Chu Thị Dương - Phó Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà (Lào Cai) cho biết, năm nay mận Sơn La chín rất muộn, cùng với ảnh hưởng Covid-19 nên chúng tôi gặp khó khăn trong tiêu thụ. 

Về giá cả, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện trực tiếp hỗ trợ bà con nông dân để thành lập tổ hợp tác, liên kết sản xuất, tiêu thụ ổn định về giá; đồng thời, trung tâm cũng là đơn vị tập kết, phân loại, đóng gói, vận chuyển đến các doanh nghiệp, cửa hàng có nhu cầu tiêu thụ mận Bắc Hà.

"Như mọi năm, đến ngày 5/5 (âm lịch) mận chín rộ và kết thúc vụ thu hoạch. Tuy nhiên, mận năm nay chín muộn song khoảng 10 ngày nữa phải kết thúc vụ mận nếu không sẽ bị ong vàng châm và gây hỏng...", bà Dương nói.

Tại hội nghị, 6 đơn vị là các siêu thị doanh nghiệp, chuỗi bán lẻ tại Hà Nội đã ký các biên bản ghi nhớ về tiêu thụ nông sản với tỉnh Lào Cai. Ngoài ra, tại thành phố Lào Cai, Sở Công thương các tỉnh: Lào Cai, Sơn La và Bắc Giang đã phối hợp tổ chức tuần lễ giao thương, xúc tiến tiêu thụ mận tam hoa Bắc Hà - Lào Cai, vải thiều Bắc Giang và xoài Sơn La.