Hà Giang sản xuất giống lúa lai F1

Cùng với tình hình dịch bệnh, lũ lụt gây thiệt hại nặng nề, SX hạt lai F1 của các DN ở các tỉnh đồng bằng phía Bắc trong vụ mùa 2017 cũng lao đao.

Tuy nhiên tại tỉnh miền núi Hà Giang, mô hình SX hạt giống lúa lai F1 lần đầu tiên được triển khai lại thu được kết quả hết sức khả quan.

Hạt lai F1 giống Việt Lai 20 sản xuất tại xã Yên Hà (huyện Quang Bình, Hà Giang) vụ mùa 2017

Ở huyện miền núi Quang Bình, hạt giống lúa lai là thứ mà nông dân ở đây không còn lạ lẫm. Nhưng làm thế nào để SX ra được hạt giống lúa lai thì vụ mùa 2017 là lần đầu tiên họ được biết. Theo ông Phùng Viết Vinh, Phó Chủ tịch UBND huyện Quang Bình, vụ mùa 2017, UBND huyện phối hợp với Cty TNHH An Đạt Thành đã lần đầu tổ chức mô hình SX hạt giống lúa lai F1 trên diện tích gần 8ha giống lúa lai 2 dòng Việt Lai 20 tại xã Yên Hà, với sự tham gia của hơn 30 hộ dân trong xã.

Bà Vũ Thị Lụa, thôn Xuân Phú, xã Yên Hà, chủ hộ tham gia mô hình cho biết: Lần đầu được tiếp xúc với kỹ thuật SX lúa lai nên ban đầu, các hộ trong thôn còn khá bỡ ngỡ. Tuy nhiên với sự phối hợp cầm tay chỉ việc của cán bộ kỹ thuật của Cty TNHH An Đạt Thành về “nằm vùng” ở đây, những kỹ thuật khắt khe về chăm sóc, gạt phấn, những khái niệm về lúa bố, lúa mẹ... đã dần dần thấm vào bà con.

Theo bà Lụa, SX giống lúa lai đòi hỏi bà con phải thường xuyên chịu khó bám sát đồng ruộng so với lúa thường. Tuy nhiên giá thóc mà phía Cty mua cũng khá cao, từ 14 - 16 nghìn đồng/kg. Nhà nào năng suất càng cao thì Cty càng mua với giá cao nên ý thức các hộ dân cũng chăm chút hơn.

“Do mọi chi phí phân bón, thuốc BVTV phía Cty hỗ trợ hoàn toàn nên với năng suất hạt lai khoảng 1,2 tạ/sào, các hộ dân bình quân có lãi từ 2 triệu đồng/sào, gấp 2 - 3 lần so với lúa thường. Vụ này, nhiều vùng trong xã sâu bệnh rất nặng, nhưng do các diện tích lúa giống được phun thuốc trừ sâu đại trà nên hiệu quả rất cao, lúa sạch bệnh”, bà Lụa phấn khởi.

Bà Phạm Thị Hà, PGĐ Sở NN-PTNT Hà Giang cho biết: Trước đây, Hà Giang đã từng thí điểm SX giống lúa thuần tại huyện Vị Xuyên, song do nhiều nguyên nhân nên đã không thành công. Vì vậy, đây là lần đầu tiên nông dân SX lúa tại Hà Giang được tiếp cận với một công nghệ trồng lúa mới đó là SX hạt lai F1. Mặc dù còn rất lạ lẫm, nhưng kết quả lần đầu đưa vào SX ở vụ mùa là rất khả quan, cho thấy nếu được tổ chức bài bản, nông dân vùng núi tại Hà Giang cũng có thể SX được hạt lai F1 rất tốt. Bên cạnh đó, đã khẳng định được đặc thù một số tiểu vùng khí hậu của Hà Giang hoàn toàn thích hợp để SX giống lúa lai.

Đối với Cty An Đạt Thành, bà Hà đánh giá cao cơ chế thu mua sản phẩm đã khuyến khích được ý thức của nông dân cũng như tăng cường khả năng thâm canh, đầu tư của nông dân để dần dần tiếp cận với tiến bộ KH-KT mới.

Mặc dù lần đầu SX, nhưng nhiều diện tích giống lúa lai F1 tại Hà Giang tốt không thua kém lúa thương phẩm

Đánh giá cao việc Cty TNHH An Đạt Thành đã chấp nhận đầu tư vào lĩnh vực SX hạt giống vốn rất rủi ro ở địa bàn còn nhiều khó khăn như Hà Giang, ông Vũ Văn Hương, PGĐ Sở KH-CN tỉnh Hà Giang cho biết: Mặc dù là tỉnh miền núi nhưng Hà Giang hiện nay cũng có diện tích lúa lên tới trên 32 nghìn ha, nhu cầu về giống lúa khoảng 1.000 tấn/năm. Trong khi đó, hiện trên địa bàn tỉnh chưa tự SX được giống lúa mà phải vận chuyển từ các tỉnh đồng bằng lên với chi phí vận tải đội giá lên cao. Vì vậy, việc có một DN đầu tư SX giống lúa trên địa bàn tỉnh sẽ là cơ hội để Hà Giang từng bước tự chủ động được nguồn giống lúa ngay tại địa phương với giá cả phải chăng.

Ông Trần Hữu Đạt, GĐ Cty TNHH An Đạt Thành đánh giá, việc SX hạt lai F1 tại phía Bắc ngày càng khó khăn do tình hình thiên tai dịch bệnh ngày càng phức tạp, đặc biệt vụ mùa 2017, nhiều vùng SX giống lúa lai tại phía Bắc thiệt hại rất nặng nề do dịch bệnh. Trước tình hình này, Cty đã nghiên cứu kỹ về điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tại một số tỉnh miền núi phía Bắc để SX lúa lai, trong đó tại Hà Giang đã xác định được một số vùng có điều kiện rất tốt, số giờ nắng nhiều, kín gió, điều kiện địa hình miền núi đồng ruộng được cách li từng khu vực rất xa nhau nên giảm được nguy cơ dịch bệnh...

Tuy nhiên, SX hạt lai F1 tại cũng có nhiều bất lợi như đồng ruộng bậc thang manh mún, ít màu mỡ, không chủ động được nguồn nước, trình độ canh tác của người dân thấp... “Mặc dù lần đầu tiên SX, nhưng năng suất hạt lai F1 vụ mùa 2017 tại huyện Quang Bình vẫn đạt được trung bình 2,7 tấn/ha, chất lượng rất khá. Đây là thành công bước đầu, mở ra triển vọng rất khả quan”, ông Đạt nhận xét.