Hướng dẫn cách trồng và chăm sóc hoa ly nở đẹp, đúng Tết

Hôm nay viện cây giống trung ương xin được hướng dẫn bà con cách canh tác hoa ly trong nhà màng đem lại hiệu quả kinh tế cao nhất. Chúng ta sẽ học cách trồng hoa ly từ hạt giống, cành và củ của cây, nhưng quan trọng hơn là cách chăm sóc và thu hoạch trong điều kiện môi trường nhà kính.

Hoa ly hổ (Tiger Lily) - hoa có mùi thơm đặc trưng

Hoa ly hay còn biết đến là hoa bách hợp, là giống hoa bản to nhiều màu sắc từ trắng, vàng, cam, đỏ, tím và hồng. Cánh hoa có thể có nhiều đốm màu bao phủ. Riêng hoa ly trắng và hoa ly hổ (màu hồng) là duy nhất có mùi thơm đặc biệt trong khi các loại hoa ly khác không có mùi. Hoa thích hợp để tặng, trang trí trong những dịp lễ và thờ cúng, mang nhiều ý nghĩa phù hợp với phong tục tập quán của người Việt.

Các loại hoa ly thương mại có giá trị cao (A-Z):

Alaska, Beatrix, Blanca, Casa, Connecticut King, Cordelia, Elite, Massa, Menton, Mona Lisa, Orange Mountain, Paris, Tiber, Tiber, Yellow Giant.

Dòng lai châu Á - Asiatic: Black Out (Đỏ sẫm), Brunello (Cam), Dreamland (Vàng), Novona (Trắng), Pollyanna (Vàng), Vivaldi (Hồng), Yellow Giant (Vàng).

Ly thơm - Oriential: Acapulco, Casablanca (Hồng), Nerostar, Siberia, Stargazer (Trắng & Hồng).

Yêu cầu về nhà màng trồng hoa ly

Màng Polyethylene – độ dày 150 micro – chiều cao nhà màng tối thiểu 5m

Công nghệ kiểm soát nhiệt độ tối thiểu – sử dụng quạt thông gió kết hợp hệ thống tưới phun sương hoặc cao cấp hơn

Có lưới cắt nắng/hệ thống đèn chiếu sáng để điều chỉnh cường độ ánh sáng.

Công nghệ tưới – tưới nhỏ giọt tự động với độ chính xác cao

Cảm biến nhiệt độ & cảm biến độ ẩm.

Không sử dụng thuốc trừ sâu trừ một số thuốc diệt sâu bọ sinh học. Phân bón hóa học được phép sử dụng.

Ngoài ra, lựa chọn công nghệ cao tích hợp thiết bị cảm biến với điện thoại thông minh giúp kiểm soát toàn diện quy trình trồng hoa ly là cực kì cần thiết vì công nghệ hiện nay đã trở nên đại trà và giá thành hợp lý hơn.

Phương pháp trồng hoa ly

Có nhiều cách trồng hay nhân giống hoa ly thông qua hạt giống, cành, mắt chồi lá và củ. Nhân giống số lượng lớn trong canh tác thương mại thường áp dụng phương pháp cấy mô từ thân cành và chia củ. Số lượng mầm cây phát sinh từ củ là lớn nhất nên việc chia nhỏ củ cây để trồng riêng rẽ là cách nhân giống hoa ly tiết kiệm thời gian và công sức nhất. Củ cây chia nhỏ sẽ tự tái tạo lại củ cây khỏe mạnh sau một năm.

Chất lượng đất và điều kiện khí hậu phù hợp trong nhà màng canh tác hoa ly

Hoa ly sinh trưởng tốt trong điều kiện đất tơi xốp, thoáng khí và giàu dinh dưỡng hữu cơ.

Cây rất mẫn cảm với độ mặn cao trong đất nên lớp đất mùn cần phải thoát nước tốt. Kiểm soát độ pH trong đất trong khoảng từ 6 – 7 đối với dòng lai Asiatic và 5,5 – 6.5 cho dòng ly thơm Oriential. Kiểm soát tốt độ pH trong đất sẽ giúp cây phát triển bộ rễ khỏe mạnh và lấy dinh dưỡng trong đất dễ dàng hơn.

Nhiệt độ nhà màng duy trì ở mức 21 – 25 độ C ban ngày và 10 -15 độ C ban đêm. Nhiệt độ cao hơn sẽ khiến cây bị lùn và ra trổ ít hoa. Hoa ly cần tối thiểu 8h chiếu sáng hàng ngày nhưng để cây sinh trưởng tốt thì phải cắt nắng 60% (trong thời gian nắng đỉnh điểm vào mùa hè) hoặc duy trì trong ngưỡng từ 2000 – 3000 lm/ft² (đv đo cường độ ánh sáng Anh). Độ ẩm không khí duy trì 80% – 85%.

Cách tưới nước cho hoa ly

Hoa ly đòi hỏi phải có độ ẩm tương đối ổn định trong đất nhưng không được ngập úng. Phương pháp phù hợp nhất là tưới nhỏ giọt để duy trì độ ẩm trong đất vừa đủ trước và sau khi gieo củ bên trong tầng mùn. Tưới nhỏ giọt với tốc độ dòng chảy chậm sẽ cấp nước từ từ, thấm đều trong lòng đất và tránh được việc tưới quá đà gây úng, lãng phí nước. Tưới đạt yêu cầu khi 30 cm lớp mùn trên cùng được duy trì độ ẩm 24h/24h.

Hoa lily trong dòng Giant với cánh hoa bản to - đường kính hoa lên tới 30 cm

Cách bón phân cho hoa ly

Phân lót hữu cơ - 2 tấn/1hectar. Phân xanh, phân chuồng đã qua xử lý, phân trùn quế, phân vi sinh, tro trấu và mụn dừa nghiền vụn.

Sử dụng phân hóa học:

Bón phân hiệu quả nhất kết hợp với hệ thống tưới nhỏ giọt.

Bón lót 12:61:0 (Amonium Phosphate) với liều lượng 2kg/100m2 trước 1 tuần gieo củ trong đất. Sau 6 tuần bón tiếp 1kg/100m2.

Để củ và thân cây phục hồi và tái sinh sau thu hoạch, bà con nên sử dụng phân đạm Amoni bón cho cây. Thời điểm thích hợp để bón đạm amoni là trước thu hoạch 3 tuần vì đạm amoni tan rất chậm trong đất. Liều lượng 1kg/ 100m2.

Nên tránh sử dụng phân bón có tỉ lệ đạm cao trong quá trình chăm sóc. Ưu tiên phân có tỉ lệ lân cao (Po).

Một vài lưu ý chăm sóc cho cây hoa ly

Trồng cây trong khí hậu lạnh sẽ không cần lưới cắt nắng mà để cây hấp thụ 100% ánh sáng cả ngày. Đèn chiếu sáng là phương án dự phòng trong trường hợp cây không được chiếu sáng đủ 8h/ngày.

Loại bỏ hoàn toàn cuống hạt để tránh cây sử dụng năng lượng vào việc tạo hạt. Loại bỏ hết thân và tán cây tàn trong thời gian hậu thu hoạch.

Một số bệnh hay gặp trên cây hoa ly và cách xử lý:

• Bệnh mốc xám (Grey Mould) – gây nên bởi loại nấm ký sinh trên nhiều loại thực vật – phun Zineb – liều lượng 2 g/l
• Bệnh thối củ/thối mầm – Phun lên mặt đất trồng Carbendazim 1g/l hoặc Difenoconazole 0.5 ml/l
• Nhiễm độc Botrytis – tán và lá cây có đốm nâu – xử dụng Carbendazim pha với nước liều lượng 2g/l.