ỔI ĐÔNG DƯ – ĐẶC SẢN HÀ THÀNH

Nhắc đến đặc sản của Hà Nội, không thể không nhắc đến sản phẩm ổi của xã Đông Dư (huyện Gia Lâm). Với hơn 100ha, ổi Đông Dư đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận thương hiệu ổi đặc sản từ năm 2005. Vùng sản xuất ổi Đông Dư được chứng nhận quy trình thực hành nông nghiệp tốt (VietGAP). Nhờ cây ổi, nhiều hộ dân nơi đây trở nên giàu có.

Cây trồng làm giàu

Là một trong những hộ trồng ổi lớn của xã Đông Dư, đến nay, ông Nguyễn Hữu Trình (ở thôn 2) có hơn 1 mẫu sản xuất ổi. Theo ông Nguyễn Hữu Trình, với hơn 1 mẫu trồng ổi, mỗi năm gia đình ông thu được khoảng 10 tấn. 
 

Như ông Trình, đa số người dân Đông Dư đều tham gia sản xuất ổi và làm giàu từ cây ổi. Phó Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Đông Dư Hoàng Thị Nhinh cho biết: Trước kia, vùng bãi Đông Dư chủ yếu trồng rau, lúa, ngô, song hiệu quả kinh tế thấp. Ban đầu, cây ổi được trồng trong vườn gia đình. Nhận thấy ổi dễ trồng, dễ chăm sóc, chất lượng ngon nên các hộ mạnh dạn trồng thêm ổi. Thời điểm đó, mỗi gia đình đều có 10-15 cây ổi, vừa để ăn, vừa bán, song quy mô vẫn nhỏ lẻ. Năm 2000, thực hiện phong trào “chuyển vườn ra ruộng”, nhiều hộ đã mạnh dạn đưa cây ổi ra vùng bãi tập trung. Hiện toàn xã có khoảng 115ha sản xuất ổi. Năm 2015, mô hình trồng ổi Đông Dư được chứng nhận quy trình thực hành nông nghiệp tốt (VietGAP). Sản lượng ổi Đông Dư qua các vụ đều ổn định, đạt trung bình từ 27 đến 30 tấn/ha/năm. Cây ổi cho thu hoạch quanh năm, giá bán tại vườn 10.000-15.000 đồng/kg. Trung bình, mỗi héc-ta ổi cho thu nhập từ 300 triệu đồng trở lên, cao hơn gấp nhiều lần so với trồng lúa, rau…

So với nhiều giống ổi khác, ổi Đông Dư quả nhỏ, trọng lượng trung bình từ 70 đến 79g/quả. Năng suất trung bình đạt 32,5-50,5kg/cây. Quả ổi Đông Dư hình cầu, khi chín, màu quả xanh trắng sáng hoặc vàng sáng, vỏ sần, thịt quả màu trắng xanh, ăn giòn, ngọt và thơm đặc trưng, được người tiêu dùng ưa chuộng.

Bảo tồn giống ổi quý

Để nâng cao chất lượng giống ổi Đông Dư và cung cấp cho thị trường giống tốt nhất, cuối năm 2017, HTX Dịch vụ nông nghiệp Đông Dư phối hợp với Trung tâm Thực nghiệm và đào tạo nghề (Học viện Nông nghiệp Việt Nam) hoàn thiện hồ sơ đề nghị Sở NN&PTNT Hà Nội bình tuyển 11 cây ổi Đông Dư. Theo Phó Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Hoàng Thị Nhinh, những cây ổi được chọn đều được trồng cách đây 8 năm, có khả năng sinh trưởng khỏe, tán hình dù. Mỗi cây có độ cao trung bình 3,2-3,6m; 2-6 cành cấp 1; 5-10 cành cấp 2 và ở giai đoạn kinh doanh cho năng suất cũng như chất lượng tốt nhất; trọng lượng trung bình từ 70,1 đến 79,1g/quả; năng suất trung bình đạt 32,5-50,5kg/cây… Hội đồng bình tuyển xét chọn được 8 cây trên tổng số 11 cây đề nghị bình tuyển đạt tiêu chuẩn cây đầu dòng. Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Chu Phú Mỹ cho biết, việc bình chọn này sẽ lưu giữ được nguồn giống cây tốt, giúp các địa phương khai thác và phát triển nguồn giống (mắt ghép hoặc chiết cành) nhằm nhân rộng tới các vùng lân cận.

Ngoài việc lựa chọn và bảo tồn nguồn giống ổi Đông Dư, để đẩy mạnh tiêu thụ, HTX Dịch vụ nông nghiệp Đông Dư tiếp tục đầu tư thêm hệ thống nhận diện thương hiệu ổi Đông Dư. Ông Nguyễn Văn Chiều (thôn 1, xã Đông Dư) cho biết, nếu ổi Đông Dư có thêm hệ thống nhận diện nhãn hiệu – thương hiệu, sẽ đẩy mạnh được tiêu thụ, nâng cao giá trị sản phẩm. Hiện mới có khoảng 5% sản lượng ổi được tiêu thụ theo hợp đồng, còn lại chủ yếu thông qua thương lái. Trước kia, ổi Đông Dư được đưa vào một số siêu thị, song do khâu bảo quản còn hạn chế nên lượng giảm dần… Ngoài việc xây dựng hệ thống nhận diện, cần tăng cường liên kết, kết nối doanh nghiệp, đưa ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, đặc biệt là khâu chế biến, bảo quản, tạo thị trường tiêu thụ ổn định và nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm…